نگاهی گذرا به پیشینه بهرام اتر

به گزارش پیک شهر، بهرام تر که در اصل ((بهرام اتُر)) است از محلات قدیمی شهر ساری است که در اصطلاح اهل بازار و در محاورات مردم به «بِرام تِر» معروف است.

این محله که از شمال به خیابان امیر مازندرانی از جنوب به خیابان جمهوری اسلامی از مشرق به خیابان مدرس و از مغرب به امامزاده یحیی منتهی می شود از دو واژه ی «بهرام» و «اتر» تشکیل شده است.

«بهرام» نام یکی از افراد سرشناس آن محله بود که اطلاعات دقیقی از ایشان در دست نیست؛ «اتر از مصدر اترماخ گرفته شده است و در حقیقت یک واژه ی مغولی است به معنای نشستن و اتر» یعنی نشسته و یا به معنی بنشین؛ بنابراین، «بهرام اتر» یا «بهرام تر» یعنی بهرام نشین، بهرام محله، محله ی بهرام و یا محله ای که بهرام در آن زندگی می کرد و به عبارت خیلی ساده یعنی محله ای که منسوب به بهرام است.

در انتهای محله ی بهرام اتر یعنی منتهی الیه شمالی این محله، نزدیک یک تپه ای کوچک که از ریختن زباله ها ایجاد شده بود و مردم به آن «جَرِه سَر» می گفتند و به مرور زمان نیز تبدیل به منطقه ی مسکونی شد آب انباری قرار داشت که تا سالهای ۱۳۳۰ هـش مورد بهره برداری مردم قرار می گرفت؛ بعدها با لوله کشی آب شهری این آب انبار نیز به سرنوشت دیگر آب انبارهای شهر دچار شد.

محلات شمالی شهر ساری زباله هایشان را در انتهای محله ی بهرام اتر که به باروی شمالی شهر منتهی می گردید و زیر باروی شهر نیز معمولاً کانالی کنده می شد که به «جر» موسوم بود می ریختند لذا جره سر یعنی مکانی وصل به «جَر» یا کانال زیر باروی شهر که تا اواسط دهه ی ۱۳۳۰هـ ش محل ریختن و انباشتن زباله های بخش شمالی شهر ساری بود.

ابتدای محله ی بهرام اتر مرکز ثقل باراندازهای شهر و قلب امور تجاری به شمار می رفت کاروان سراهای عمده ی شهر در این قسمت و در ابتدای این محله قرار داشت.

محله ی بهرام اتر که تقریباً از محلات وسیع قدیمی و پرجمعیت شهر ساری است؛ امروزه نیز به همین نام شهرت دارد؛ این محله با توجه به موقعیت جغرافیایی یکی از قدیمی ترین محلات شهر ساری به درازای تاریخ این شهر کهن می باشد.

بهرام نام یکی از آتش های مقدس زرتشتیان بوده و ترکیب بهرام اتر (آتش) می تواند محل آتش مقدس بهرام بوده باشد، زیرا اتر در زبان فارسی میانه به معنی آتش بوده پس می توان به این نتیجه رسید که کوچه بهرام اتر همان جایگاه آتش مقدس در ادیان کهن باشد.

در امتداد خیابان بهرام اتر به سمت جنوب قبل از تقسیم بندی خیابان ها بشکل امروزی در پهلوی اول مسجد جامع ساری حضور دارد که قبل از مشرف شدن اهالی مازندران به دین اسلام این مکان پرستشگاه ادیان گذشته بوده است.

در پایان از ریشه نام این محله کهن اطلاعات دقیقی وجود ندارد و موارد گفته شده از روایت های شفاهی و تفسیر واژگان می باشد.