یادی از مرد علمی جهان

به گزارش پیک شهر، دکتر محمود حسابی در ۳ اسفند سال ۱۲۸۱ هجری خورشیدی در تهران، از پدر و مادر تفرشی زاده شد. پس از سپری شدن چهار سال از دوران کودکی در تهران، به همراه خانواده عازم شامات شد.

در ۷ سالگی تحصیلات ابتدایی خود را در بیروت، با تنگدستی و مرارت‌های دوری از وطن در مدرسه فرانسوی‌ها آغاز کرد و درهمان زمان تعلیمات مذهبی و ادبیات فارسی را نزد مادر فداکار و متدین خود خانم گوهرشاد حسابی فرا گرفت. او قرآن کریم و دیوان حافظ را از حفظ می‌دانست و بر کتاب‌های بوستان سعدی، گلستان سعدی، شاهنامه فردوسی، مثنوی مولوی و منشآت قائم مقام فراهانی اشراف کامل داشت.

زنده یاد دکتر حسابی با شعر و موسیقی سنتی ایران و موسیقی کلاسیک غرب به خوبی آشنا بود، او در زمینه موسیقی تبحر داشت و در ورزش هم در رشته شنا موفقیت‌هایی کسب کرد. شروع تحصیلات متوسطه دکتر محمود حسابی همزمان با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس فرانسوی زبان بیروت بود. از این رو به مدت دو سال در منزل به تحصیل پرداخت. پس از آن در رشته مهندسی راه و ساختمان از دانشکده فرانسوی مهندسی در بیروت دانش آموخته شد. در آن دوران با اشتغال در نقشه‌کشی و راه‌سازی، به امرار معاش خانواده کمک می‌کرد.

زنده یاد دکتر حسابی در دانشگاه سوربن فرانسه، در رشتهٔ فیزیک به تحصیل و تحقیق پرداخت. در سال ۱۹۲۷ میلادی در سن ۲۵ سالگی دانشنامه دکتری فیزیک خود را، با ارائهٔ رساله‌ای تحت عنوان «حساسیت سلول‌های فتوالکتریک»، با درجه عالی دریافت کرد. پروفسور حسابی با وجود امکان ادامه تحقیقات در خارج از کشور، به ایران بازگشت و به پایه‌گذاری علوم نوین و تأسیس دارالمعلمین و دانشسرای عالی، دانشکده‌های فنی و علوم دانشگاه تهران، نگارش ده‌ها کتاب و جزوه و راه‌اندازی و پایه‌گذاری فیزیک و مهندسی نوین همت گماشت.